W odpowiedzi na przedstawione konsekwencje zmian prawnych wdrożonych z dniem 1 stycznia 2024 r., w tym związanych z realizacją badań statystycznych z zakresu ruchu naturalnego, należy podkreślić, że gromadzone przez statystykę publiczną informacje o urodzeniach i zgonach oparte są o informacje rejestrowane w źródłach admiracyjnych, tj. zewnętrznych wobec systemu statystyki publicznej, zarządzanych przez inne instytucje publiczne.

W odniesieniu do serii postów „Statystyka publiczna w Polsce to tragedia” opublikowanych przez p. Radosława Ditricha na portalu X (https://twitter.com/AwDitrich/status/1758121991813431323, 16.02.2024 r.), czujemy się w obowiązku odnieść do poruszonych w nich kwestii związanych z działalnością GUS. W naszym odczuciu, przedstawiona przez p. Ditricha diagnoza stanu polskiej statystyki publicznej jest nieprawdziwa i krzywdząca dla naszej instytucji i jej pracowników.

W odniesieniu do felietonu autorstwa red. Pawła Wojciechowskiego pt. „Układ (prawie) domknięty”, który ukazał się 6 października 2023 r. w Rzeczpospolitej (dostęp online: https://www.rp.pl/opinie-ekonomiczne/art39225531-pawel-wojciechowski-uklad-prawie-domkniety), publikujemy komentarz i wyjaśnienie Dyrektor Departamentu Handlu i Usług GUS, p. Ewy Adach-Stankiewicz do tez przedstawionych przez autora, w których błędnie interpretowane są działania Głównego Urzędu Statystycznego, dotyczące opracowania wskaźnika cen towarów i usług konsumpcyjnych, powszechnie uznawanego za miarę inflacji: Cytat autora artykułu: „Pierwsza z tych „promocji” to wsteczne obniżenie rachunków za energię elektryczną dla gospodarstw domowych. Choć ma ona charakter 12-proc. upustu, który będzie z klientami rozliczany po zakończeniu roku kalendarzowego, to GUS w bezprecedensowy sposób uwzględnił ją w danych za wrzesień”

W nawiązaniu do komentarzy na temat publikowanych przez Główny Urząd Statystyczny danych dotyczących wskaźnika zmian cen towarów i usług konsumpcyjnych uznawanego potocznie za miarę inflacji informujemy, że przygotowywane w cyklach miesięcznych dane w tym zakresie, bazują na obserwacji faktycznych obserwowanych cen rynkowych. W badaniu uwzględniane są więc wszystkie czynniki, które wpływają na wysokość cen lub opłat tj. ogólnodostępne promocje i bonifikaty, stawki podatków (w tym VAT), jak również regulacje cen wynikające z aktów prawnych czy też instrumentów regulacyjnych wprowadzanych bezpośrednio przez podmioty realizujące sprzedaż danego asortymentu.

Poruszony w raporcie Fundacji im. S. Batorego i Unii Metropolii Polskich oraz w innych wypowiedziach ekspertów i badaczy reprezentujących ośrodki naukowo-badawcze problem dotyczy przyjęcia jako oficjalną jednej z dwóch definicji ludności, tj. definicji krajowej versus definicji ludności rezydującej. Podstawową różnicą między tymi dwiema kategoriami jest uwzględnienie czasu pobytu lub nieobecności na terenie RP, trwającego co najmniej 12 miesięcy. Należy wskazać, że Główny Urząd Statystyczny jest zobligowany do prowadzenia bilansu (szacunku) ludności według obu definicji, co wynika z obowiązujących aktów prawnych. W odniesieniu do ludności według definicji krajowej są to m.in. Ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2010 r. Nr 80, poz. 526, z późn. zm.), Ustawa z dnia 20 lutego 2009 r. o funduszu sołeckim (Dz. U. Nr 52 poz. 420, z późn. zm), Ustawa z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (Dz. U. Nr 201, poz. 1540, z późn. zm.). Z kolei w odniesieniu do rezydentów: Rozporządzenie PE i Rady (UE) nr 1260/2013 z dnia 20 listopada 2013 r. w sprawie statystyk europejskich w dziedzinie demografii.

W nawiązaniu artykułu Oto prawda o wynagrodzeniach Polaków. Wcale nie jest tak dobrze, jak podaje GUS autorstwa p. Kamila Rakosza dotyczącego przeciętnych wynagrodzeń w lipcu 2022, który ukazał się na stronie internetowej InnPoland (źródło:https://innpoland.pl/183278,przecietne-wynagrodzenia-w-polsce-sa-nizsze-niz-twierdzi-gus), Główny Urząd Statystyczny informuje, że metodologia obliczania przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto nie zmieniła się od lat i jest spójna zarówno w sektorze przedsiębiorstw, jak i gospodarce narodowej.

W odniesieniu do treści artykułu Rząd pracuje nad nowym podatkiem. Eksperci: to wstęp do katastru; dotyczącego zakresu i sposobu wykorzystania informacji zebranych w ramach Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2021, Główny Urząd Statystyczny wyjaśnia, że w ramach realizowanych wywiadów spisowych respondenci nie podawali żadnych informacji na temat posiadanego majątku, w tym nieruchomości.

Informuję, że zaplanowane na kwiecień br. wyniki wstępne Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2021 będą opublikowane zgodnie z przewidywanym pierwotnie terminem. Zmianie uległa jedynie data publikacji raportu omawiającego wstępne wyniki NSP 2021.

Analogicznie jak w poprzednich latach informacje na temat cen konsumpcyjnych upowszechniane są w dwóch terminach. Najpierw udostępniane są informacja w formie tzw. szybkiego szacunku cen konsumpcyjnych. Informacja ta ukazuje się zwykle w końcu miesiąca i zawiera wskaźniki za bieżący miesiąc. Dane ostateczne publikowane są natomiast w połowie miesiąca tj. ok 15 dnia kalendarzowego.