Funkcjonalne obszary miejskie (FUA, od ang. functional urban areas) obejmują miasta i ich strefy dojazdów do pracy. Funkcjonalne obszary miejskie składają się w związku z tym z gęsto zaludnionego miasta (rdzenia obszaru) i strefy dojazdowej, o mniejszej gęstości zaludnienia, której rynek pracy jest silnie zintegrowany z rdzeniowym miastem.
Miasta są tu zdefiniowane jako lokalne jednostki administracyjne (w Polsce są to gminy) zaklasyfikowane w stopniu urbanizacji (DEGURBA) jako miasta (obszary gęsto zaludnione). Jako jedno miasto mogą być zdefiniowane grupy miast sąsiadujących ze sobą (tzw. greater cities). Strefy dojazdów do pracy są zaś określone jako lokalne jednostki administracyjne, z których co najmniej 15% spośród pracujących mieszkańców dojeżdża do pracy w mieście, przy czym enklawy są włączane, a eksklawy wyłączane z tej strefy. W przypadku, gdy z jednej lokalnej jednostki administracyjnej co najmniej 15% pracujących mieszkańców dojeżdża do pracy do więcej niż jednego miasta, wtedy taką jednostkę przypisuje się do strefy dojazdów tego miasta, do którego dojeżdża największy odsetek spośród tych mieszkańców. Funkcjonalne obszary miejskie mogą swoim zasięgiem wykraczać zarówno poza granice jednostek administracyjnych pierwszego rzędu, jak i granicę państwa.
Funkcjonalne obszary miejskie są aktualizowane w przypadku pozyskania nowych danych dotyczących dojazdów do pracy, gęstości zaludnienia w siatce 1 km2, a także w przypadku zmian granic lokalnych jednostek administracyjnych.
Typologia funkcjonalnych obszarów miejskich wywodzi się z lat 90., kiedy rozpoczęto zbieranie danych dla europejskich miast liczących co najmniej 100000 mieszkańców w ramach projektów Urban Audit i Large City Audit. Celem tych projektów było przyczynienie się do poprawy jakości życia w mieście poprzez: wspieranie wymiany informacji i doświadczeń między miastami UE, pomoc w ustalaniu najlepszych praktyk, ułatwianie analiz porównawczych w całej Unii, dostarczanie informacji o dynamice w ramach miasta i między miastami a ich okolicami. W ramach projektu Urban Audit miasta były określane jako „miasta w granicach administracyjnych” (ang. core cities), grupy miast (ang. greater cities) określane były jako „kernels”, zaś funkcjonalne obszary miejskie były nazywane „szerszymi strefami miejskimi” (ang. larger urban zones – LUZ).
W 2011 roku Komisja Europejska i Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD) opracowały zharmonizowaną definicję miasta i jego strefy dojazdów do pracy. Wynikiem tego było zwiększenie liczby badanych miast.
Funkcjonalne obszary miejskie (FUA) są wykorzystywane także do wyznaczania typologii metropolitalnej.
Funkcjonalne obszary miejskie (FUA) w Polsce w 2022 roku