System KTS dzieli Polskę na terytorialne, hierarchicznie powiązane jednostki na siedmiu poziomach. Podział według stanu na 1 stycznia 2024 r. wydziela 4430 jednostek KTS:
- Poziom KTS 0 – Polska (cały kraj)
- Poziom KTS 1 – 7 makroregionów (grupujących województwa)
- Poziom KTS 2 – 16 województw
- Poziom KTS 3 – 17 regionów (województwa lub części województwa)
- Poziom KTS 4 – 73 podregiony (grupujących powiaty)
- Poziom KTS 5 – 380 powiatów (wraz z miastami na prawach powiatu)
- Poziom KTS 6 – 3936 gmin i ich części (2477 gmin, 711 części miejskie gmin miejsko-wiejskich, 711 części wiejskie gmin miejsko-wiejskich, 18 dzielnic Warszawy i 19 delegatur czterech miast – Krakowa, Łodzi, Poznania i Wrocławia)
Element systemu KTS składa się z numerycznego symbolu (kodu) uzupełnionego określeniem typu danej jednostki oraz jej nazwą. Symbol jednostki w systemie KTS składa się zawsze z 14 znaków (niezależnie od poziomu terytorialnego tej jednostki, kody jednostek wyższych poziomów dopełnia się zerami do 14 znaków), poszczególne cyfry kodu przypisane są do danego poziomu administracyjnego lub statystycznego:
- I człon (2 cyfry) – kod dla Polski (10)
- II człon (2 cyfry) – kod makroregionu (liczby od 01 dla makroregionu południowego do 07 dla makroregionu województwo mazowieckie; kolejność makroregionów zgodna z ich kolejnością zawartą w rozporządzeniu NUTS)
- III człon (2 cyfry) – kod województwa (z rejestru TERYT)
- IV człon (1 cyfra) – kod regionu (w przypadku 15 województw – 1, w województwie mazowieckim 1 lub 2)
- V człon (2 cyfry) – kod podregionu (ciągła numeracja dla wszystkich podregionów kraju; zachowana kolejność podregionów stosowana w Nomenklaturze NTS: liczby od 01 dla podregionu jeleniogórskiego, nowy podregion żyrardowski otrzymał ostatni numer – 73)
- VI człon (2 cyfry) – kod powiatu (z rejestru TERYT)
- VII człon (2 cyfry) – kod gminy/części gminy (z rejestru TERYT)
- VIII człon (1 cyfra) – kod rodzaju jednostki (z rejestru TERYT)
Porównanie przykładowych symbolów (kodów) i nazw jednostek KTS, TERYT i NUTS:
|
KTS |
TERYT |
NUTS |
|||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
10000000000000 |
POLSKA |
|
– |
– |
|||
|
10010000000000 |
POŁUDNIOWY |
makroregion |
– |
PL2 |
MAKROREGION POŁUDNIOWY |
||
|
10011200000000 |
Małopolskie |
województwo |
12 |
WOJ. MAŁOPOLSKIE |
– |
– |
|
|
10011210000000 |
Małopolskie |
region |
– |
PL21 |
Małopolskie |
||
|
10011212300000 |
Oświęcimski |
podregion |
– |
PL21A |
Oświęcimski |
||
|
10011212312000 |
olkuski |
powiat |
1212 |
Powiat olkuski |
– |
||
|
10011212312032 |
Bolesław |
gmina wiejska |
121203 2 |
Bolesław |
– |
||
Aktualizacja Systemu KTS dokonywana jest zarówno po każdej zmianie w jednostkach statystycznych, jak i po zmianach wprowadzonych w Systemie identyfikatorów i nazw jednostek podziału terytorialnego (TERC) wchodzącym w skład rejestru TERYT. Przy aktualizacji kodów Systemu KTS stosuje się zasady zgodne z zasadami aktualizacji systemu TERC, stanowiącymi, że:
- nowo utworzonym jednostkom podziału statystycznego nadaje się symbol w kolejności po ostatnim, w ramach liczb przewidzianych dla danego szczebla podziału i rodzaju jednostki;
- symbole likwidowanych jednostek statystycznych wyłącza się ze zbioru symboli i nazw jednostek statystycznych, symbole te nie mogą być powtórnie użyte;
- zmiana nazwy i granic jednostki statystycznej nie powoduje zmiany jej symbolu;
- przeniesienie jednostki statystycznej do innej jednostki wyższego szczebla podziału statystycznego wymaga zmiany kodu jednostki przenoszonej oraz jej jednostek składowych.