Delimitacja Obszarów Wiejskich (DOW)
Delimitacja Obszarów Wiejskich (DOW) do celów statystycznych została opracowana przez Główny Urząd Statystyczny w celu zapewnienia jednolitej prezentacji wyników badań statystycznych statystyki publicznej, dotyczących obszarów wiejskich. Zastosowanie Delimitacji umożliwi szczegółowe prezentowanie danych na temat obszarów wiejskich, z podkreśleniem ich różnorodności.
DOW opracowana jest z wykorzystaniem typologii Funkcjonalnych Obszarów Miejskich (FUA; ang. Functional Urban Areas). FUA obejmują miasta i ich strefy dojazdów do pracy. Podziału gmin wiejskich (gmin wiejskich oraz obszarów wiejskich w gminach miejsko-wiejskich — symbol rodzaju jednostki TERYT, odpowiednio 2 i 5) dokonano z uwzględnieniem oddziaływania na nie dużych miast.
Delimitacja obejmuje: poziom 1., który odnosi się do lokalizacji obszaru wiejskiego względem FUA miast liczących co najmniej 150 tys. mieszkańców lub FUA miast wojewódzkich; poziom 2. odnosi się do wartości gęstości zaludnienia obszarów wiejskich.
|
Poziom 1 |
Poziom 2 |
|
Aglomeracyjne |
dużej gęstości |
|
małej gęstości |
|
|
Pozaaglomeracyjne |
dużej gęstości |
|
małej gęstości |
W delimitacji wyróżniono następujące grupy obszarów:
- aglomeracyjne — obszary wiejskie znajdujące się w granicach FUA miast wojewódzkich lub w granicach FUA pozostałych miast, liczących co najmniej 150 tysięcy mieszkańców:
- aglomeracyjne dużej gęstości — spełniają jednocześnie warunki dla obszarów aglomeracyjnych oraz warunek gęstości zaludnienia większej od średniej gęstości zaludnienia dla Polski,
- aglomeracyjne małej gęstości — spełniają jednocześnie warunki dla obszarów aglomeracyjnych oraz warunek gęstości zaludnienia równej lub mniejszej od średniej gęstości zaludnienia dla Polski;
- pozaaglomeracyjne — obszary wiejskie znajdujące się poza granicami FUA miast wojewódzkich lub poza granicami FUA pozostałych miast liczących co najmniej 150 tysięcy mieszkańców:
- pozaaglomeracyjne dużej gęstości — spełniają jednocześnie warunki dla obszarów pozaaglomeracyjnych i warunek gęstości zaludnienia większej od 1/3 gęstości zaludnienia dla Polski,
- pozaaglomeracyjne małej gęstości — spełniają jednocześnie warunki dla obszarów pozaaglomeracyjnych i warunek gęstości zaludnienia równej lub mniejszej od 1/3 gęstości zaludnienia dla Polski.
Do grupy miast wojewódzkich i pozostałych powyżej 150 tys. mieszkańców zakwalifikowano 25 ośrodków. Średnia gęstość zaludnienia w 2023 r. wynosiła 119,9 osób/km2, a próg 1/3 średniej gęstości zaludnienia przyjęto na poziomie 40,0 osób/km2.
Uwaga: zmiany w przynależności jednostek do grup obszarów aglomeracyjnych i pozaaglomeracyjnych względem lat poprzednich wynikają z aktualizacji stref dojazdów do pracy według NSP 2021 oraz zmian w przebiegu niektórych granic jednostek podziału terytorialnego – w tym powiększenia powierzchni niektórych jednostek podziału terytorialnego o morskie wody wewnętrzne (zgodnie z § 6 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 16 lipca 2021 r. w sprawie państwowego rejestru granic i powierzchni jednostek podziałów terytorialnych kraju Dz. U. z 2021 r. poz. 1373).
DELIMITACJA OBSZARÓW WIEJSKICH (DOW) W 2023 R.
