Publikacja zawiera wyniki prac analitycznych o charakterze naukowo - badawczym wykonanych w Instytucie Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej pod kierunkiem prof. dr hab. Wojciecha Józwiaka nt. "Analiza zmian w grupach gospodarstw rolnych a krajowe nadwyżki produktów pochodzenia rolniczego" na podstawie wyników Powszechnego Spisu Rolnego 2002 r., w porównaniu z wynikami Powszechnego Spisu Rolnego 1996 r., z uwzględnieniem wyników innych badań rolniczych.
Prezentowane opracowanie ma charakter mikroekonomiczny. Zawiera analizę zjawisk, problemów i procesów, które ujawniły się w latach 1996 - 2002 w różnych grupach gospodarstw rolnych. Analizie poddano wyłącznie gospodarstwa rolne o powierzchni użytków rolnych powyżej 1 ha. Grupy gospodarstw rolnych wyodrębniono według kryterium obszaru użytków rolnych, jakości gleb, stopnia nasilenia kontaktów z rynkiem produktów rolniczych i struktury produkcji. Analizowano różnice, jakie wystąpiły zarówno między wydzielonymi grupami gospodarstw, jak i w tych samych grupach w latach 1996 - 2002.
Opracowanie ma ogromną wartość merytoryczną i informacyjną dla badaczy przemian polskiego rolnictwa przełomu tysiącleci, a także dla środowisk politycznych i gospodarczych, producentów rolnych, agrobiznesu, działaczy samorządowych, doradców rolnych, pracowników nauki, studentów, nauczycieli różnych szkół rolniczych i pokrewnych.