Informacja Głównego Urzędu Statystycznego na temat zmiany struktury źródeł danych w badaniu Pracujący w gospodarce narodowej wprowadzonej w 2023 roku
A
A
A
25 maja 2023 r. opublikujemy informację sygnalną „Pracujący w gospodarce narodowej w grudniu 2022 r.”. Publikacja uwzględnia zmiany wynikające ze zwiększenia udziału źródeł administracyjnych w badaniu. Sprawdź, w jaki sposób na zmianach skorzystają użytkownicy danych.
Do końca 2022 roku podstawowym źródłem danych w badaniu Pracujący w gospodarce narodowej były sprawozdania podmiotów gospodarki narodowej. Opracowanie metodyki pozyskiwania informacji o pracujących z rejestrów urzędowych umożliwiło zwiększenie wykorzystania danych administracyjnych w badaniu. Od 2023 roku głównym źródłem danych dla statystyk o pracujących są rejestry oraz systemy informacyjne Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (KRUS), Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) i Ministerstwa Finansów (MF). Dane pochodzące z KRUS i ZUS zawierają informacje o osobach podlegających ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu oraz o ich płatnikach składek, a dane pochodzące z MF informacje dotyczące podatników.
Pracujący
Zwiększenie udziału źródeł administracyjnych w badaniu Pracujący w gospodarce narodowej pozwala dostarczyć użytkownikom dodatkowe, dotychczas niedostępne informacje o pracujących, bez wprowadzania znaczących zmian w metodologii badania. Niewielkie różnice metodologiczne wynikają z odmiennego podejścia do klasyfikowania np. rolników czy osób zatrudnionych w celu przygotowania zawodowego (patrz Tablica 1) jako pracujących. Do ustalenia liczby pracujących na podstawie źródeł administracyjnych kluczowe są informacje dotyczące statusu podlegania ubezpieczeniu w KRUS i tytułu ubezpieczenia w ZUS. Na podstawie tych informacji dla każdego z ubezpieczonych w KRUS lub ZUS określa się czy jest on pracującym.
Przy ustalaniu liczby pracujących każda osoba pracująca jest ujmowana tylko jeden raz. W tym celu wyznaczana jest dla niej praca główna. Wszystkie dane dotyczące pracujących w gospodarce narodowej prezentowane są w odniesieniu do ich pracy głównej.
Dla każdej osoby pracującej ustalany jest również status zatrudnienia, tj.:
- pracownik najemny,
- pracujący na własny rachunek,
- członek spółdzielni produkcyjnej,
- pomagający członek rodziny,
- osoba wykonująca pracę nakładczą,
- osoba duchowna.
Dane dotyczące liczby pracujących w gospodarce narodowej w pracy głównej podawane są w osobach według stanu na koniec miesiąca.
Informacje o emerytach i rencistach dotyczą osób pracujących, które poinformowały swojego płatnika składek, że mają ustalone prawo do emerytury lub renty. Dane nie zawierają informacji o emerytach i rencistach ubezpieczonych w KRUS.
Informacje o osobach niepełnosprawnych dotyczą osób pracujących, które posiadają orzeczenie o niepełnosprawności i przedłożyły je swojemu płatnikowi składek. Dane nie zawierają informacji o osobach niepełnosprawnych ubezpieczonych w KRUS.
Dane dotyczące cudzoziemców nie zawierają informacji o cudzoziemcach ubezpieczonych w KRUS.
Tablica. 1. Różnice w klasyfikowaniu osób jako pracujących w zależności od źródła danych
|
Wyszczególnienie |
Pracujący w gospodarce narodowej |
|
|
sprawozdawczość podmiotów |
administracyjne źródła danych |
|
|
Właściciele, współwłaściciele i dzierżawcy gospodarstw indywidualnych w rolnictwie (łącznie z pomagającymi członkami ich rodzin) |
warunkiem zaliczenia do pracujących jest przekroczenie określonej wielkości powierzchni gospodarstwa liczonej w hektarach użytków rolnych lub wartości progowych dla działów specjalnych produkcji rolnej |
warunkiem zaliczenia do pracujących jest fakt objęcia ubezpieczeniem w KRUS w pełnym zakresie, tj. jednocześnie ubezpieczeniem wypadkowym, chorobowym i macierzyńskim oraz ubezpieczeniem emerytalno-rentowym |
|
Osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego |
nie są zaliczane do pracujących |
w badaniu nie ma możliwości wyodrębnienia osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego do pracujących zaliczani są pracownicy młodociani, którzy stanowią grupę w znacznej mierze pokrywającą się z grupą osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę w celu przygotowania zawodowego |
|
Osoby przebywające na świadczeniach rehabilitacyjnych |
nie są zaliczane do pracujących |
są zaliczane do pracujących |
|
Osoby korzystające z urlopów wychowawczych |
nie są zaliczane do pracujących, jeżeli korzystają z urlopów wychowawczych w wymiarze powyżej 3 miesięcy (nieprzerwanie) |
są zaliczane do pracujących bez względu na wymiar urlopu wychowawczego |
|
Osoby korzystające z urlopów bezpłatnych |
nie są zaliczane do pracujących, jeżeli korzystają z urlopów bezpłatnych w wymiarze powyżej 3 miesięcy (nieprzerwanie) |
nie są zaliczane do pracujących, jeżeli korzystają z urlopów bezpłatnych w wymiarze co najmniej 1 miesiąca (nieprzerwanie) |
Źródło: opracowanie własne
Więcej informacji:
- https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/zasady-metodyczne-rocznik-pracy/zeszyt-metodologiczny-pracujacy-w-gospodarce-narodowej,7,1.html
- https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/rynek-pracy/zasady-metodyczne-rocznik-pracy/zeszyt-metodologiczny-pracujacy-w-gospodarce-narodowej-wedlug-zrodel-administracyjnych,9,1.html