Oszacowanie odległości i czasu przejazdu pomiędzy wybranymi gminami w Polsce w 2016 roku
A
A
A
Celem pracy jest oszacowanie wybranych charakterystyk dostępności przestrzennej na podstawie zasobów OpenStreetMap dla 2016 roku oraz ich udostępnienie w postaci macierzy na rzecz użytkowników zainteresowanych prowadzeniem zaawansowanych analiz przestrzennych.
Prezentowane informacje wypełniają lukę istniejącą w statystyce publicznej w tym obszarze. Są one także odpowiedzią na potrzeby płynące ze strony użytkowników - dotyczące zagadnień związanych z dojazdami do pracy (np. odległość i czas dojazdu) - formułowane m.in. w ramach konsultacji zakresu merytorycznego badań prowadzonych przez statystykę publiczną w tym obszarze (por. https://stat.gov.pl/spisy-powszechne/nsp-2021/ ).
Macierz dostępności zawiera odległość w linii prostej pomiędzy gminami, a także odległość drogową i czas przejazdu samochodem osobowym. Ta ostatnia charakterystyka została zaprezentowana w dwóch ujęciach: minuty i setne części minuty oraz w zapisie „minuty:sekundy”. Macierz została opracowana w Ośrodku Statystyki Miast Urzędu Statystycznego w Poznaniu i nawiązuje swoim układem do macierzy przepływów ludności związanych z zatrudnieniem.
Macierz opracowana została w oparciu o następujące założenia:
- gmina miejsca pracy i miejsca zamieszkania (z uwzględnieniem części miejskiej, wiejskiej w przypadku gmin miejsko-wiejskich) zostały zgeneralizowane do centroidu;
- źródłami danych przestrzennych i atrybutowych były odpowiednio: Państwowy Rejestr Granic (PRG) z 2016 roku oraz plik OpenStreetMap wg stanu na przełom roku 2016/2017, który został pobrany z zasobu www.geofabrik.de;
- do oszacowania ortodromy („odległości w linii prostej/odległości geodezyjnej” w km) pomiędzy centroidami gmin wykorzystano funkcję distGeo() z pakietu geosphere;
- do oszacowania odległości drogowej (w km) oraz czasu przejazdu samochodem osobowym (w min.) wykorzystano funkcję ors_matrix() z pakietu openrouteservice.
Dodatkowo udostępnione zostały izochrony dostępności czasowej miast wojewódzkich w postaci plików graficznych w formacie png. Przedstawiają one obszary o takiej samej dostępności czasowej do miast wojewódzkich w interwałach co 15 min. Jako maksymalną wartość dostępności czasowej przyjęto 90 min.
Praca, której efektem jest macierz i izochrony dostępności czasowej miast wojewódzkich, nosi znamiona pracy eksperymentalnej, a jej innowacyjność polega na:
- wykorzystaniu nowego źródła danych, jakim są zasoby OpenStreetMap. Jest to rozwiązanie typu crowd-source, oparte na systemie licencji typu „open” (open data);
- uwzględnieniu w przetwarzaniu danych oprogramowania typu „open” (open source). Dane przetworzono za pomocą pakietu R openrouteservice na warunkach licencji CC-BY 4.0.
W razie ewentualnych pytań prosimy o kontakt z Panią Anną Stępniak z Ośrodka Statystyki Miast Urzędu Statystycznego w Poznaniu, , tel. 612798324.
Macierz dostępności zawiera informacje z bazy danych OpenStreetMap, na warunkach Open Database License (ODbL). Dane pobrano z zasobów www.geofabrik.de i przetworzonych za pomocą pakietu R openrouteservice na warunkach licencji CC-BY 4.0.
The accessibility matrix contains information from OpenStreetMap database, which is made available here under the Open Database License (ODbL). Data were obtained from the resources of www.geofabrik.de and processed using the openrouteservice R package licensed under CC-BY 4.0.
Service © openrouteservice.org | Map data © OpenStreetMap contributors
Pliki do pobrania
