Typologia miejsko-wiejska odnosi się do jednostek statystycznych NUTS 3 (w Polsce są to podregiony) i służy do ich zaklasyfikowania do jednej z trzech grup: regionów przeważająco miejskich, regionów pośrednich lub regionów przeważająco wiejskich. Klasyfikowanie to oparte jest na pomiarze gęstości zaludnienia i ciągłości geograficznej (sąsiedztwa) w komórkach siatki o poziomie rozdzielczości wynoszącym 1 km2 (siatka kilometrowa). W tym celu wykorzystywana jest typologia oparta na siatce o poziomie rozdzielczości wynoszącym 1 km2 (siatka kilometrowa) służąca do wydzielenia „ośrodków miejskich”, „klastrów miejskich” oraz „komórek siatki obszarów wiejskich”.
Poszczególne trzy typy jednostek tej typologii są definiowane w następujący sposób:
- regiony przeważająco miejskie: jednostki NUTS 3, w których co najmniej 80 % ludności mieszka w „klastrach miejskich”;
- regiony pośrednie: jednostki NUTS 3, w których od 50 % do 80 % ludności mieszka w „klastrach miejskich”;
- regiony przeważająco wiejskie: jednostki NUTS 3, w których co najmniej 50 % ludności mieszka w „komórkach siatki obszarów wiejskich”.
Wyżej wymienione zasady klasyfikacji są zmodyfikowane w przypadku małych jednostek NUTS 3 oraz w przypadku głównych miast. Dla jednostek NUTS 3 o powierzchni mniejszej niż 500 km2 oblicza się odległości pomiędzy centroidem tej jednostki i centroidami większych jednostek sąsiednich (ale wyłącznie w ramach jednego kraju) w celu ustalenia jednostki z najbliżej położonym centroidem. W przypadku, gdy obie te jednostki mają taki sam typ ustalony zgodnie z ogólnymi zasadami, wtedy dla mniejszej jednostki zachowuje się również ten typ. Natomiast jeżeli jednostki te mają różne typy ustalone zgodnie z ogólnymi zasadami, wtedy określa się typ dla teoretycznej jednostki będącej sumą obu jednostek. Jeżeli typ tej teoretycznej jednostki jest inny od typu małej jednostki (o powierzchni mniejszej niż 500 km2), wtedy typ małej jednostki zmienia się na typ tej jednostki teoretycznej (typu drugiej, większej jednostki z tej pary się nie zmienia). Procedury tej nie stosuje się w przypadku wyspiarskich jednostek NUTS 3 ani w przypadkach, gdy grupowanie małych jednostek NUTS 3 nie jest możliwe. W trakcie klasyfikowania jednostek NUTS 3 wg rewizji NUTS 2016 na podstawie tego dodatkowego kryterium zostało przeklasyfikowanych 145 małych jednostek (na istniejących ogółem 1348 jednostek NUTS 3).
W przypadku dużych miast wprowadza się modyfikację polegającą na tym, że:
- każdą jednostkę NUTS 3 zaklasyfikowaną zgodnie z ogólnymi zasadami jako „region przeważająco wiejski”, a w której skład wchodzi miasto liczące ponad 200 000 mieszkańców stanowiących co najmniej 25% mieszkańców tej jednostki NUTS 3, przeklasyfikowuje się na „region pośredni”;
- każdą jednostkę NUTS 3 zaklasyfikowaną zgodnie z ogólnymi zasadami jako „region pośredni”, a w której skład wchodzi miasto liczące ponad 500 000 mieszkańców stanowiących co najmniej 25% mieszkańców tej jednostki NUTS 3, przeklasyfikowuje się na „region przeważająco miejski”.
Typologia miejsko-wiejska jest aktualizowana wynikami spisów powszechnych, tj. po pozyskaniu nowych danych dotyczących gęstości zaludnienia w siatce 1 km2, a także każdorazowo po wprowadzeniu rewizji NUTS.
Typologia miejsko-wiejska w Polsce według NUTS 2016