Polska – w wyniku oddziaływania różnorodnych i podlegających zmianie czynników o charakterze demograficznym, społeczno-ekonomicznym oraz politycznym – była w swej historii najnowszej, i nadal pozostaje, krajem emigracyjnym, tj. takim, w którym liczba osób wyjeżdzających za granicę pozostaje wyższa od liczby osób przyjeżdżających do Polski.

Ostatnim chronologicznie wydarzeniem, które w decydujący sposób wpłynęło na intensyfikację procesów migracyjnych dotyczących naszego kraju było przystąpienie Polski do Unii Europejskiej, a ściślej – uzyskanie w jego wyniku możliwości swobodnego przemieszczania się w powiązaniu ze stopniowym znoszeniem przez kraje Europejskiego Obszaru Gospodarczego barier w dostępie do rynków pracy dla pracowników z Polski.

Te nieodległe z perspektywy historycznej fakty stanowią bezpośredni, choć oczywiście nie jedyny, kontekst niniejszego opracowania, które ma charakter informacji statystycznej zawierającej podstawowe dane o dwóch, traktowanych tu niezależnie, populacjach osób przebywających w wybranych krajach europejskich:

●  dla których Polska jest krajem urodzenia; oraz

●  dla których Polska jest krajem obywatelstwa.

Oczywiście jest to w pewnym stopniu podział sztuczny, mający charakter porządkujący i systematyzujący, jak również wynikający z zakresu informacji źródłowych. W rzeczywistości społecznej obydwie te kategorie osób mogą tworzyć  (i niejednokrotnie tworzą) tę samą zbiorowość, w której dla większości jej członków Polska jest zarówno krajem obywatelstwa, jak i urodzenia.

Opracowanie to jest prezentacją wyników spisów ludności i mieszkań przeprowadzonych ok. 2011 r. przez kraje Unii Europejskiej i Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu według ujednoliconej metodologii.