Lista reprezentantów w badaniu cen towarów i usług konsumpcyjnych
A
A
A
Wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych CPI opracowywany jest m.in. w oparciu o zmiany cen poszczególnych towarów i usług. W związku z tym, co roku przygotowywana jest tzw. lista reprezentantów, która zawiera niezbędne informacje wykorzystywane przez ankieterów do identyfikacji towarów i usług wytypowanych do badania w roku sprawozdawczym oraz do pozyskania informacji o cenach z innych źródeł. Lista reprezentantów poza nazwą towaru lub usługi, dla którego notowane są ceny w okresach miesięcznych, zawiera specyfikację podstawowych cech jakościowych, jak np. gramaturę, wymagany skład surowcowy, markę, typ, model czy producenta danego towaru.
Ustalenie listy reprezentantów do badania odbywa się przede wszystkim metodą doboru celowego w oparciu o Klasyfikację Spożycia Indywidualnego według Celu COICOP z uwzględnieniem wyników badania budżetów gospodarstw domowych.
Zakres 12 głównych działów klasyfikacji we wskaźniku CPI w 2019 r. jest następujący:
|
Dział COICOP |
Liczba grup elementarnych |
Liczba reprezentantów |
Przeciętna liczba cen w miesiącu |
Przykłady towarów i usług |
|---|---|---|---|---|
|
Żywność i napoje |
86 |
335 |
72000 |
Różne rodzaje pieczywa, mięsa, mleko, sery, jaja, owoce, warzywa, wyroby cukiernicze, kawa, herbata, woda, soki |
|
Napoje alkoholowe |
13 |
37 |
7500 |
Różne rodzaje napojów spirytusowych, wina, piwa, papierosów |
|
Odzież i obuwie |
18 |
139 |
20000 |
Materiały odzieżowe, odzież damska, męska i dziecięca, wyroby pasmanteryjne, usługi odzieżowe, obuwie i usługi obuwnicze |
|
Użytkowanie mieszkania |
25 |
75 |
20000 |
Opłaty na rzecz właścicieli, usługi związane z konserwacją i naprawami, utrzymania porządku, monitoringu, konserwacja wind, zaopatrywanie w wodę, wywóz śmieci, usługi kanalizacyjne, nośniki energii |
|
Wyposażenie mieszkania i prowadzenie |
40 |
164 |
31000 |
Meble, dywany i wykładziny, urządzenia gospodarstwa domowego, środki czyszczące i konserwujące, usługi związane z prowadzeniem domu |
|
Zdrowie |
15 |
116 |
16000 |
Wyroby farmaceutyczne (w tym refundowane), sprzęt terapeutyczny usługi lekarskie, stomatologiczne, sanatoryjne |
|
Transport |
28 |
125 |
12000 |
Samochody osobowe nowe i używane, części zamienne, paliwa do prywatnych środków transportu, opłaty za parkowanie, transport powietrzny, kolejowy, drogowy, wodny |
|
Łączność |
11 |
69 |
1500 |
Usługi pocztowe, sprzęt telekomunikacyjny, usługi telefonii stacjonarnej i komórkowej, usługi internetowe, usługi w pakiecie |
|
Rekreacja i kultura |
53 |
202 |
25000 |
Sprzęt audiowizualny, fotograficzny i informatyczny, gry, zabawki, sprzęt sportowy, artykuły ogrodnicze, artykuły dla zwierząt domowych, opłaty za telewizję, książki, gazety, czasopisma, artykuły papiernicze, usługi turystyki zorganizowanej |
|
Edukacja |
12 |
24 |
2500 |
Opłaty za pobyt dziecka w przedszkolu, opłaty związane z nauką na różnych poziomach nauczania, kursy dla osób uczących się w systemie pozaszkolnym |
|
Restauracje i hotele |
7 |
57 |
10000 |
Usługi gastronomiczne świadczone przez restauracje, kawiarnie, bary, stołówki, usługi zakwaterowania świadczone np. przez hotele, schroniska, zakwaterowanie dla studentów |
|
Inne towary i usługi |
31 |
119 |
20000 |
Usługi fryzjerskie i kosmetyczne, środki kosmetyczne i higieniczne, biżuteria, artykuły podróżne, opłaty za pobyt dziecka w żłobku, ubezpieczenia, usługi finansowe, prawnicze, administracyjne, usługi pogrzebowe i cmentarne |
Wytypowane do badania cen towary i usługi są przyporządkowywane do najniższego szczebla klasyfikacji, tak aby zapewnić reprezentatywność dla danej grupy elementarnej. Lista wybranych reprezentantów dla danej grupy elementarnej jest różna w zależności od stopnia jej heterogeniczności oraz wielkości wydatków na towary lub usługi, które są ponoszone przez gospodarstwa domowe.
Lista reprezentantów objętych badaniem nie jest publikowana przez GUS. Jest to praktyka stosowana także przez urzędy statystyczne innych państw mająca na celu z jednej strony zapobieganiu promowaniu produktów, a z drugiej strony zapobieganie podejmowania działań mających ew. wpływ na wyniki obliczanych wskaźników cen konsumpcyjnych.
Karolina Banaszek
Rzecznik Prasowy Prezesa GUS