Indeksy fizycznych rozmiarów produkcji
Definicja:
Wskaźniki dynamiki produkcji przemysłowej obliczane w oparciu o dane wyrażone w fizycznych jednostkach miary, np. sztuki, tony, m kw.(tj. dane o ilości produkcji wytworzonej lub sprzedanej), informujące o zmianach poziomu zjawiska w okresie badanym w porównaniu z poziomem w okresie przyjętym za okres podstawowy (bazowy).
Dodatkowe wyjaśnienia metodologiczne:
Indeksy fizycznych rozmiarów produkcji, w przeciwieństwie do wskaźników obliczonych w oparciu o dane w ujęciu wartościowym, nie zawierają zniekształceń z tytułu zmian cen i zmian struktury produkcji w przedsiębiorstwach. Podstawę do obliczania tych indeksów stanowią dane o produkcji, wybranych w sposób celowy, wyrobów - reprezentantów, charakterystycznych dla określonej działalności gospodarczej (gałęzi, branży wytwórczej). Określenie "wyroby - reprezentanty" dotyczyć może przy tym zarówno konkretnych wyrobów przemysłowych, jak i względnie jednorodnych grup asortymentowych, obejmujących wyroby zbliżone pod względem technicznym i użytkowym. Uzyskanie agregatowych indeksów, określających dynamikę produkcji przedsiębiorstwa, przemysłu ogółem lub wybranych grupowań niższego rzędu, np. gałęzi wyrobów wg SWW czy grup i klas wyrobów wg PKWiU wymaga ważenia indywidualnych wskaźników dynamiki reprezentantów, tzn. obliczenia średniej ważonej indeksów indywidualnych. Wagi odzwierciedlają wpływ poszczególnych reprezentantów na kształtowanie się wskaźnika ogółem. Jako wagi najczęściej stosowane są takie mierniki, jak produkcja sprzedana i wartość dodana.
W statystyce najczęściej obliczane są dwa rodzaje indeksów fizycznych rozmiarów produkcji: indeks typu Paasche'go, gdzie jako wagi przyjmowane są wartości z okresu badanego (tzn. przyjmuje się strukturę produkcji i cen aktualną dla badanego okresu) oraz indeks typu Laspeyres'a, gdzie jako wagi przyjmowane są wartości z okresu bazowego (tzn. przyjmuje się strukturę produkcji i cen z okresu bazowego). Ponadto do formułowania uogólnionych wniosków o dynamice ilości stosowany bywa tzw. indeks Fisher'a, który stanowi średnią geometryczną indeksów Paasche'go i Laspeyres'a.
Źródło definicji:
-
Opracowanie własne Głównego Urzędu Statystycznego
Autor: Główny Urząd Statystyczny
Miejsce publikacji: -
Pojęcie nadrzędne:
Dziedzina:
Przemysł
GUS – Departament Przedsiębiorstw
e-mail: