W związku z pojawiającymi się nieprawdziwymi informacjami dotyczącymi Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań 2021 informujemy, że:

Dane o tożsamości ankietowanego, takie jak jego imię i nazwisko, płeć, data urodzenia, adres były zawsze zbierane podczas narodowych spisów powszechnych. Dane osobowe od momentu ich zebrania stają się danymi statystycznymi i objęte są tajemnicą statystyczną. Po przeprowadzeniu niezbędnych operacji walidacyjnych przekształcane są w zanonimizowane zbiory statystyczne, tj. zbiory po odłączeniu nr PESEL niepozwalające na zidentyfikowanie konkretnej osoby fizycznej.

Nieprawdą jest również, że GUS, zbierając dane o ludności i mieszkaniach, zbiera dane do budowy profilu socjologicznego. Zakres informacyjny spisów określają wymagania międzynarodowe oraz krajowe akty prawne i strategie. Dane zbierane raz na 10 lat w spisach powszechnych są niezbędne dla przedstawienia w sposób ujednolicony informacji statystycznych dotyczących demograficznej, społecznej i ekonomicznej struktury mieszkańców Polski a także ich warunków mieszkaniowych.

W związku z epidemią COVID-19 konieczne stało się rozszerzenie dostępu dla statystyki publicznej do danych identyfikacyjno-adresowych (m.in. numerów telefonów) z nowych źródeł danych. Numery telefonów kontaktowych są niezbędne do ułatwienia kontaktu z ankietowanymi respondentami – uczestnikami spisu. W trakcie spisu będą one wykorzystywane wyłącznie do kontaktu z osobami, które nie spiszą się samodzielnie -  w celu przeprowadzenia spisu przez telefon przez rachmistrza.  

Dane te pozwolą także na prowadzenie badań statystycznych metodą wywiadów telefonicznych, co szczególnie teraz ma bardzo duże znaczenie i przyczyni się do podniesienia kompletności i jakości badań statystyki publicznej. 

Nieprawdziwą jest też informacja, że dane do spisów będą zbierane wyłącznie przez urzędników statystyki publicznej. Spis będzie prowadzony przez specjalnie przeszkolonych rachmistrzów spisowych telefonicznych i terenowych wyłonionych z naborów, które poprowadzą urzędy gmin. Zbierane przez rachmistrzów dane będą podlegały szczególnej ochronie. Zarówno pracownicy statystyki publicznej jak i rachmistrzowie spisowi są obowiązani do zachowania i przestrzegania tajemnicy statystycznej, za jej złamanie ustawa o statystyce publicznej wskazuje karę pozbawienia wolności od lat 3 do 5.

Poszczególne państwa członkowskie Unii Europejskiej dostosowują organizację spisów do rozwoju sytuacji epidemicznej na ich terenie. Podobna sytuacja występuje w Polsce w przypadku spisu powszechnego ludności i mieszkań.

Karolina Banaszek
Rzecznik Prasowy Prezesa GUS