24 lutego 2025 r. przypada 20. rocznica przyjęcia Europejskiego kodeksu praktyk statystycznych.

Eurostat oraz krajowe urzędy statystyczne państw Unii Europejskiej i EFTA tworzą Europejski System Statystyczny (ESS). Współpracując przy tworzeniu statystyk europejskich, kierują się wspólnymi standardami jakości.

Dwadzieścia lat temu, 24 lutego 2005 r., przyjęto Europejski Kodeks Praktyk Statystycznych, który stał się fundamentem wspólnych zasad jakości ESS, zapewniając wysoką jakość statystyk.

Europejski Kodeks Praktyk Statystycznych: powód, dla którego warto ufać statystykom europejskim

Jakość to wielowymiarowe pojęcie, które ma wpływ na wszystkie aspekty działalności instytucji. W statystyce publicznej jakość odnosi się nie tylko do wyników badań statystycznych, ale także do procesów statystycznych oraz otoczenia instytucjonalnego, w którym działają organy statystyki. To trójwymiarowe podejście jest ujęte w Kodeksie, który wyznacza 16 zasad i 84 wskaźników dotyczących standardów opracowywania, tworzenia i rozpowszechniania statystyk europejskich. Wszystkie organy statystyczne ESS zobowiązują się do przestrzegania tego Kodeksu.

Celem Kodeksu jest zagwarantowanie, że statystyki tworzone w ramach ESS są wiarygodne, rzetelne i dokładne, a także zgodne z zasadami, takimi jak niezależność zawodowa, bezstronność i obiektywizm. Przestrzeganie kodeksu przekłada się na wysoką jakość statystyk europejskich, które dzięki temu zyskują zaufanie użytkowników.

Aby stale doskonalić statystyki europejskie i zapewnić ich przydatność w szybko zmieniającym się środowisku danych, Kodeks został poddany dwukrotnemu przeglądowi: we wrześniu 2011 r. oraz w listopadzie 2017 r. Ostatni przegląd wprowadził kilka ważnych zmian, takich jak włączenie deklaracji jakości ESS do preambuły, zwiększenie niezależności zawodowej oraz wzmocnienie koordynacyjnej  roli krajowych urzędów statystycznych i Eurostatu. Ponadto w zasadach i wskaźnikach uwzględniono nowe aspekty dotyczące dostępu do wielu źródeł danych (w tym danych administracyjnych i innych, takich jak dane prywatne).

Dane oparte na faktach

Jakie są powody tak kompleksowego podejścia do jakości statystyk europejskich?

Rządy i decydenci muszą opierać swoje polityki na rzetelnych statystykach. Przedsiębiorcom dokładne dane niezbędne są do podejmowania decyzji i inwestowania w oparciu o fakty. Naukowcy i środowiska akademickie potrzebują wysokiej jakości statystyk do prowadzenia badań nad zjawiskami społecznymi oraz dokonywania pogłębionych analiz prowadzonych polityk i ich efektów. Dziennikarze potrzebują wiarygodnych i aktualnych danych statystycznych do tworzenia reportaży odzwierciedlających rzeczywistość. A obywatelom prawidłowe dane konieczne są dla podejmowania własnych decyzji i formułowania opinii w oparciu o fakty.

Kodeks, będący częścią kompleksowych zasad jakości ESS, gwarantuje wysoką jakość i wiarygodność statystyk europejskich. Przepływ informacji i danych, które nie spełniają wymogów jakościowych, może zagrozić demokratycznym procesom oraz podważyć zaufanie.

Zaufanie do statystyk europejskich i ich wykorzystanie może chronić społeczeństwo przed wpływem dezinformacji.