W kontekście statystyki kluczowe działania legislacyjne podczas polskiej prezydencji w Radzie Unii Europejskiej skupiały się na projektach dwóch rozporządzeń w zakresie statystyki ludności i mieszkań (ESOP) oraz statystyk niefinansowych dotyczących nieruchomości komercyjnych (CREI). Prowadzono również prace związane z wdrożeniem rewizji kluczowego dla statystyki rozporządzenia nr 223/2009 w sprawie statystyk europejskich.

Największym sukcesem prezydencji było osiągnięcie porozumienia politycznego w odniesieniu do projektu rozporządzenia ESOP, którego negocjacje rozpoczęły się już w listopadzie 2023 r. Dzięki intensywnym negocjacjom międzyinstytucjonalnym oraz pracom w ramach Grupy Roboczej ds. Statystyki (CWPS) kompromisowy tekst rozporządzenia został uzgodniony podczas trilogu z Parlamentem Europejskim w dniu 12 maja 2025 r. Porozumienie zostało zatwierdzone przez Komitet Stałych Przedstawicieli Rządów Państw Członkowskich przy Unii Europejskiej (Coreper I, Rada UE) oraz Komisję Zatrudnienia i Spraw Socjalnych (EMPL, Parlament Europejski).

Nowe przepisy ESOP wyznaczają standardy zbierania danych demograficznych i mieszkaniowych, w tym w zakresie spisu powszechnego, w sposób bardziej spójny, nowoczesny oraz dostosowany do realiów państw członkowskich. W ich ramach uregulowane zostały miedzy innymi kwestie dotyczące prezentowania liczby ludności, zakresu obowiązkowych estymacji oraz schematu transmisji danych, z zachowaniem odpowiednich okresów przejściowych dla nowowprowadzanych rozwiązań. Zgodnie z ustaleniami rozporządzenie wejdzie w życie 1 stycznia 2028 r.

Polska prezydencja, w oparciu o dyskusje w ramach CWPS oraz przeprowadzone konsultacje pisemne, przygotowała również tekst kompromisowy do projektu rozporządzenia CREI. Celem projektu jest uzupełnienie luki informacyjnej dotyczącej rynków nieruchomości komercyjnych w UE. Prace nad tym dossier będą kontynuowane przez Danię, która przejmie prezydencję w Radzie UE 1 lipca br.

Ważnym wydarzeniem w trakcie prezydencji było spotkanie wysokiego szczebla – High-Level Meeting of the Heads of National Statistical Institutes – które odbyło się w dniach 10–11 kwietnia 2025 r. w Warszawie. W spotkaniu uczestniczyli szefowie krajowych urzędów statystycznych państw UE i EFTA, przedstawiciele Eurostatu oraz eksperci z sektora prywatnego.

Tematem przewodnim były dane pochodzące od podmiotów komercyjnych (Privately Held Data – PHD) oraz ich rola jako uzupełnienie tradycyjnych źródeł danych w statystyce publicznej. Wskazywano na potrzebę spójnego podejścia do wdrożenia przepisów rewizji rozporządzenia 223/2009, w tym opracowania wspólnych standardów, wzorców umów oraz mechanizmów zapewniających bezpieczeństwo i proporcjonalność wykorzystywania danych.

Więcej o Polskiej Prezydencji w Grupie Roboczej Rady UE ds. Statystyki (CWPS)