Informacja na temat wdrożenia klasyfikacji COICOP 2018 od danych za 2026 rok
A
A
A
31.10.2025
Od danych za 2026 rok wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych (CPI) oraz zharmonizowany wskaźnik HICP będą obliczane według klasyfikacji COICOP 2018.
COICOP[1] to międzynarodowa klasyfikacja wydatków gospodarstw domowych, stosowana do obliczania wskaźników cen oraz innych statystyk, np. porównań PKB między krajami. Nowa wersja zatwierdzona przez ONZ w 2018 roku zastąpi dotychczasową z 1999 roku.
Wskaźnik CPI oraz HICP dla Polski obliczane są wg klasyfikacji COICOP od 1999 r. Od 2014 r. obowiązuje jej europejska wersja ECOICOP, która wprowadziła m.in. 5-cyfrowy poziom szczegółowości. Od danych za 2026 r. obowiązywać będzie COICOP 2018 (tzw. ECOICOP wersja 2).
Co się zmienia?
- W nowej klasyfikacji precyzyjniej uwzględniono aktualne wzorce wydatków i pojawianie się nowych towarów i usług.
- W COICOP 2018 wprowadzono czwarty poziom szczegółowości z pięciocyfrowym kodem, co systematyzuje proces gromadzenia danych w skali ogólnoświatowej (dotychczas 5-cyfrowy poziom podklasy był ustalony na potrzeby UE).
- Dział 07 „Transport” obejmuje w nowej klasyfikacji zarówno transport osób jak i towarów (przeniesienie usług dostarczania listów i paczek z działu 08 oraz wyodrębnienie kategorii dot. kosztów dostawy towarów).
- Dział 08 „Informacja i komunikacja” oraz 09 „Rekreacja, sport i kultura” zostały przebudowane
(sprzęt do komunikacji i odbioru informacji został przeniesiony do działu 08). - Dział 12 został podzielony na działy 12 i 13: „Ubezpieczenia i usługi finansowe” oraz „Higiena osobista, ochrona socjalna oraz pozostałe towary i usługi”.
- W COICOP 2018 jeszcze wyraźniej rozróżniono towary i usługi, wprowadzając nowe kategorie,
np. dla napraw, konserwacji czy wynajmu.
| Dział | ECOICOP | Dział | COICOP 2018 |
|---|---|---|---|
| 00 | OGÓŁEM | 00 | OGÓŁEM |
| 01 | Żywność i napoje bezalkoholowe | 01 | Żywność i napoje bezalkoholowe |
| 02 | Napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe | 02 | Napoje alkoholowe i wyroby tytoniowe |
| 03 | Odzież i obuwie | 03 | Odzież i obuwie |
| 04 | Użytkowanie mieszkania lub domu i nośniki energii | 04 | Użytkowanie mieszkania lub domu, zaopatrzenie w wodę, energię elektryczną, gaz i inne paliwa |
| 05 | Wyposażenie mieszkania i prowadzenie gospodarstwa domowego | 05 | Wyposażenie mieszkania i prowadzenie gospodarstwa domowego |
| 06 | Zdrowie | 06 | Zdrowie |
| 07 | Transport | 07 | Transport |
| 08 | Łączność | 08 | Informacja i komunikacja |
| 09 | Rekreacja i kultura | 09 | Rekreacja, sport i kultura |
| 10 | Edukacja | 10 | Edukacja |
| 11 | Restauracje i hotele | 11 | Restauracje i usługi zakwaterowania |
| 12 | Inne towary i usługi | 12 | Ubezpieczenia i usługi finansowe |
| 13 | Higiena osobista, ochrona socjalna oraz pozostałe towary i usługi |
Jak to wygląda technicznie?
- Klasyfikacja ma hierarchiczną budowę: podklasy, klasy, grupy i działy (odpowiednio kategorie 5-, 4-, 3- i 2-cyfrowe). To pozwala agregować dane z różnych poziomów i zachować spójność.
- Przygotowano klucz powiązań między klasyfikacją ECOICOP a nową klasyfikacją COICOP 2018, obejmujący różne typy powiązań podklas (jeden do jednego, wiele do jednego, jeden do wielu i wiele do wielu).
- Próba do badania na 2026 r. będzie uwzględniała:
- standardową aktualizację wag danymi z roku poprzedniego (z 2025 r.),
- standardową weryfikację zestawu produktów, z uwzględnieniem potrzeb nowej klasyfikacji,
- nowy układ zgodnie z nową klasyfikacją COICOP 2018.
- Zmiana klasyfikacji nie wpłynie na historyczne wartości wskaźnika CPI publikowane na stronie internetowej GUS.
Gdzie szukać więcej informacji?
- Pełna wersja klasyfikacji COICOP 2018 jest dostępna na stronach Eurostatu i ONZ:
- W podręczniku opracowanym przez Europejską Komisję Gospodarczą UNECE: Changes in the classification of goods and services in the consumer price index
- Na stronie GUS będą publikowane szczegóły dotyczące wdrożenia i metodologii w Polsce.
[1] Classification of Individual Consumption according to Purpose