Projekt Statystyka miejska (poprzednio Urban Audit) jest wspólną inicjatywą Komisji Europejskiej i Eurostatu stanowiącą odpowiedź na rosnące potrzeby informacyjne o miastach. Głównym celem programu jest dostarczenie obiektywnych i porównywalnych danych statystycznych o miastach europejskich m.in. z zakresu demografii, struktury gospodarstw domowych, mieszkalnictwa, rynku pracy, edukacji, ochrony środowiska, transportu, kultury i turystyki. Koordynatorem prac jest Eurostat, a wykonawcami są krajowe urzędy statystyczne, urzędy miast oraz samorządy terytorialne.
Do chwili obecnej przeprowadzono dziewięć edycji projektu. Obecnie rozpoczęto realizację dziesiątej edycji projektu (dane zbierane są za lata 2021-2022). Wyboru miast do projektu dokonały Eurostat, Komisja Europejska we współpracy z krajowymi urzędami statystycznymi na podstawie opracowanej przez Eurostat i KE definicji miasta opartej na klasyfikacji Degurba. Zgodnie z przyjętą metodyką na liście projektu znajduje się 68 polskich miast.
Obecnie w ramach projektu dane są zbierane dla dwóch poziomów przestrzennych: miast w granicach administracyjnych (City – C) oraz funkcjonalnych obszarów miejskich (Functional Urban Area – FUA, poprzednio Larger Urban Zone – LUZ), będących obszarami oddziaływania miasta.
Przystępując do projektu Urban Audit polska statystyka publiczna nie dysponowała aktualnymi danymi w zakresie dojazdów do pracy. Stąd funkcjonalne obszary miejskie w edycjach projektu 2003 r., 2006 r., 2009 r. i 2011 r. zostały wyznaczone w sposób obligatoryjny jako jeden lub więcej pierścieni jednostek poziomu powiatowego i gminnego otaczających miasto.
Od 2012 r. zasięg przestrzenny funkcjonalnych obszarów miejskich dla polskich miast biorących udział w projekcie został zweryfikowany (a dla nowo proponowanych przez Eurostat miast - wyznaczony) na podstawie wyników badania „Przepływy ludności związane ze zatrudnieniem w 2006 r.” Funkcjonalny obszar miejski składa się z miasta i jego strefy dojazdu (obszaru, z którego przynajmniej 15% ludności dojeżdża do pracy do tego miasta).
Miasta i funkcjonalne obszary miejskie w Polsce w 2022 r.
Lista miast Urban Audit - plik w formacie XLSX
Wykaz gmin FUA – plik w formacie XLSX
Prace związane z projektem w Polsce realizuje Departament Badań Przestrzennych i Środowiska GUS, we współpracy z Ośrodkiem Statystyki Miast Urzędu Statystycznego w Poznaniu. Koordynatorem projektu jest p. Małgorzata Stawikowska tel. 022 608 37 83.
Wszystkie informacje przekazane do bazy europejskiej dostępne są na stronie internetowej http://ec.europa.eu/eurostat/web/cities/data/database
Słownik metodologiczny projektu dostępny jest pod adresem: https://ec.europa.eu/eurostat/web/products-manuals-and-guidelines/-/ks-gq-17-006