Wizja 2020 jest strategiczną inicjatywą Europejskiego Systemu Statystycznego (ESS) mającą na celu sprostanie wyzwaniom, przed którymi staje statystyka europejska, a tym samym również polska statystyka publiczna.
Do najważniejszych wyzwań, z którymi musi się zmierzyć ESS należą:
- rewolucja cyfrowa – ocena znaczenia i interpretacji coraz większej ilości danych dostępnych w wyniku transformacji cyfrowej. Oczekiwanym efektem ma być poprawa terminowości udostępniania danych statystycznych, a także redukcja obciążeń respondentów;
- nowe miary – badanie zjawisk wynikających z procesów globalizacji – na przykład występowanie na szeroką skalę kryzysów gospodarczych, finansowych, społecznych i politycznych lub pojawianie się nowych form organizacyjnych przedsiębiorstw związanych z istnieniem przedsiębiorstw wielonarodowych – jak również obserwowanie globalnych trendów demograficznych;
- koszty statystyki – obniżenie kosztów produkcji statystycznej, przy jednoczesnym zachowaniu wysokiej jakości, a także konieczność dalszego ograniczania obciążeń respondentów;
- przyszłość Europy – elastyczne dostosowywanie systemu statystyki do zmian zachodzących w Unii Europejskiej.
Pełen tekst Wizji ESS 2020 w języku angielskim.
Wizja ESS 2020 jest powiązana z następującymi dokumentami:
- Rozporządzenie nr 223/2009 w sprawie statystyki europejskiej i jego nowelizacja,
- Komunikat Komisji 433/2009 GDP and Beyond;
- Rewizja Europejskiego Kodeksu Praktyk Statystycznych,
- Europejski Program Statystyczny 2013 – 2017, przedłużony do 2020 roku.
Aby sprostać wyzwaniom zdefiniowano pięć kluczowych obszarów prac:
- Identyfikacja potrzeb użytkowników i współpraca z interesariuszami (kluczowymi użytkownikami) – elastyczne reagowanie na potrzeby osób korzystających ze statystyki; stworzenie strategicznych sojuszy z partnerami publicznymi i prywatnymi; starania w kierunku objęcia roli partnera oraz lidera postępu i innowacyjnych zmian na światowych forach statystycznych.
- Wzmocnienie jakości statystyki europejskiej – ścisłe przestrzeganie zasad Europejskiego Kodeksu Praktyk Statystycznych; zwiększenie zastosowania narzędzi zapewnienia jakości; ciągła ocena użyteczności i jakości źródeł danych; promocja jakości statystyki europejskiej; wskazywanie na rolę jej rzetelnej metodologii i efektywne mechanizmy zapewnienia jakości.
- Zastosowanie nowych źródeł danych – poprawa wykorzystania istniejących i wykorzystanie nowych; stworzenie partnerstwa z „właścicielami danych”; inwestowanie w innowacyjne metody i narzędzia informatyczne; określenie warunków pod jakimi źródła danych będą mogły stać się dostępne dla statystyki publicznej.
- Wydajne i sprawne procesy produkcji statystycznej – wzmocnienie współpracy w ramach ESS; zastosowanie architektury biznesowej w produkcji statystycznej; współdzielenie infrastruktury informatycznej; przyjęcie wspólnych metod i narzędzi służących przygotowywaniu danych; wymiana mikrodanych z poszanowaniem zasad poufności.
- Udostępnianie statystyk europejskich – opracowanie nowej strategii udostępniania danych i komunikacji z użytkownikami; stworzenie „data pool” dla statystyki europejskiej w formacie open data umożliwiającym doświadczonym użytkownikom (dziennikarze, naukowcy, decydenci) uporządkowanie zbiorów danych w sposób, który spełnia ich oczekiwania; optymalizacja zestawu produktów i usług statystycznych; promowanie statystyki europejskiej jako marki.
Realizacja Wizji 2020 jest wspierana poprzez projekty, w które zaangażowany jest Eurostat oraz kraje członkowskie Unii Europejskiej i Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu. W pracach uczestniczą także eksperci Głównego Urzędu Statystycznego.
W celu koordynacji prac utworzono System zarządzania Wizją ESS 2020.
Szczegółowe informacje o Wizji ESS 2020 znajdują się na stronie Eurostatu.
Cennym źródłem informacji na temat aktualnego stanu wdrożenia Wizji ESS 2020 są przygotowywane przez Eurostat biuletyny informacyjne.